Dzisiejszy wpis dotyczy kwestii koronawirus a odwołana konferencja. Trwająca obecnie pandemia koronowirusa pociągnie za sobą znaczące skutki gospodarze. Ich skalę trudno przewidzieć. Jednak już dziś gołym okiem widać wpływ koronawirusa na niektóre branże. Przykładem jest branża hotelarska i eventowa.
Powszechne jest teraz zjawisko odwoływania różnych eventów w hotelach czy centrach konferencyjnych, zarówno konferencji, szkoleń czy imprez integracyjnych. Zdrowie organizatorów i uczestników takich imprez powinno być priorytetem, więc taki trend wcale nie dziwi.
Jeżeli Ty również rozważasz odwołanie eventu w hotelu, to pewnie zastanawiasz się, co z zaliczką jaką wpłaciłeś hotelowi na poczet tej imprezy. Czy, gdy odwołasz konferencję w hotelu z powodu koronawisua, to hotel zwróci Ci wpłaconą zaliczkę lub zadatek?
Specutawa?
Niestety specustawa koronawirusowa nic nie mówi na ten temat. Mowa tutaj oczywiście o ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Ta ustawa nie zawiera przepisów wpływających na ważność umowy zawartej z hotelem.
Sprawdź umowę – siła wyższa
Jeżeli wpłaciłeś zaliczkę lub zadatek tytułem konferencji lub szkolenia i chcesz odwołać to wydarzenie w ostatniej chwili z powodu pandemii, to pewnie boisz się, że hotel Ci nie zwróci wpłaconej kwoty. Zalecam, abyś przede wszystkim sprawdził treść zawartej z hotelem umowy. Jest duża szansa, że zawiera ona tzw. klauzulę siły wyższej. Siła wyższa (fr. force majeure), to zdarzenie zewnętrzne, którego strony umowy nie mogły przewidzieć oraz którego skutkom nie mogły zapobiec. Jako przykład można podać powódź lub trzęsienie ziemi. Powstaje pytanie, czy epidemia i związane z nią ograniczenia nałożone przez władze mogą również być przykładem siły wyższej. W mojej ocenie, pandemia koronawirusa jak najbardziej może być kwalifikowana w kategorii „siły wyższej”. To oznacza, że zarówno przedsiębiorcy, jak i konsumenci będą mogli powołać się na siłę wyższą (tj. koronawirus) w łączących ich stosunkach prawnych. W efekcie, zarówno Ty, jak i hotel możecie się powołać na pandemię.
Dodatkowo, nawet, jeżeli zawarta z hotelem umowa nie zawiera klauzuli siły wyższej, to i tak będziesz mógł się powołać na siłę wyższą (w tym także związaną z koronawirusem), chyba, że umowa z hotelem wyraźnie to wyklucza.
Koronawirus a odwołana konferencja: Czy umowa wygasa?
Czy umowa z hotelem wygasa w związku z wystąpieniem siły wyższej w postaci pandemii? Nie, umowa nie wygasa, ale jej wykonanie ulega zawieszeniu na czas pandemii. Jednakże często umowa przewiduje możliwość rozwiązania jej przez strony w przypadku, gdy stan siły wyższej się przedłuża w czasie. Ponadto będziesz mógł rozwiązać umowę z hotelem, jeżeli nie jesteś zainteresowany zorganizowaniem imprezy w późniejszym terminie.
Zaliczka czy zadatek?
Jeżeli jednak chcesz rozwiązać umowę z hotelem ze względu na pandemię, bo np. zorganizowanie konferencji w późniejszym terminie Ci nie odpowiada, to pytanie, czy hotel w takiej sytuacji powinien zwrócić Ci wpłacony zadek lub zaliczkę.
Wyjaśniam jednocześnie, że nie jest celem niniejszego artykułu wyjaśnienie różnic między zadatkiem a zaliczką. Jednak w dużym uproszczeniu można powiedzieć, że zadatek, to szczególny rodzaj przedwpłaty. Rodzi on określone skutki prawne i mamy z nim do czynienia tylko wtedy, gdy wynika to jednoznacznie z umowy. Natomiast zaliczka jest każdym innym rodzajem przedwpłaty.
Czy hotel zwróci zadatek?
Co do zasady zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Zatem co do zasady, jeżeli wpłaciłeś hotelowi zadatek i odwołujesz imprezę w ostatniej chwili wskutek okoliczności, za które odpowiadasz, to hotel może zadatek zachować.
Jednakże, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. Brak wykonania umowy wskutek koronawirusa stanowi przykład niewykonania umowy wskutek okoliczności, za które żadna ze storn nie ponosi odpowiedzialności. To z kolei oznacza, że hotel powinien zwrócić Ci zadatek w razie rozwiązania przez Ciebie umowy ze względu na koronawirusa.
Jeżeli natomiast hotel odmawia zwrotu zadatku, to takie zachowanie jest bezprawne. Zalecam wówczas wystosowanie do hotelu pisemnego wezwania do zwrotu zadatku z powołaniem się na pandemię. Takie wezwanie należy wysłać listem poleconym z potwierdzeniem odbioru.
Koronawirus a odwołana konferencja: tzw. niezawiniona niemożliwość świadczenia
Podobnie wygląda sytuacja, gdy hotel odmawia zwrotu wpłaconej zaliczki. Wyjaśniam, że przy umowie z hotelem na organizację konferencji mamy do czynienia z tzw. świadczeniami wzajemnymi. Hotel jest zobowiązany co do zasady do świadczenia usługi najmu sali (czasem wraz z wyżywieniem ). Ty natomiast jesteś zobowiązany do zapłaty ceny.
W sytuacji pandemii świadczenie hotelu staje się niemożliwe. Hotel bowiem nie może wykonać takiego świadczenia zgodnie z zasadami współżycia społecznego. A informuję, że każde zobowiązanie powinno być wykonane m. in. w zgodzie z zasadami współżycia społecznego, tj. z ogólnymi normami moralnymi. Zorganizowanie konferencji w czasie pandemii byłoby narażeniem innych na zarażenie koronawirusem. To oznacza, że w niniejszej sprawie występuje konstrukcja prawna, którą my prawnicy nazywamy niezawinioną niemożliwością świadczenia. Polega ona na tym, że jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Zatem hotel ma obowiązek zwrócić zaliczkę. Koniec kropka.
****
O tym, jak zawiesić spółkę z o.o. lub jawną w dobie covid-19 przeczytasz w artykule Koronawirus a zawieszenie spółki.
Przeczytaj także Koronawirus- jak zawiesić firmę?
